Hala Targowa – Handlowa perła Wrocławia

Hala Targowa stanowi jedną z ikon wrocławskiego Starego Miasta. Odwiedzana jest zarówno przez osoby robiące zakupy, jak i turystów, którzy chcą zobaczyć i sfotografować wnętrze tego majestatycznego budynku, który zdobi panoramę miasta niezmiennie od ponad stu lat.

Kiedy powstała Hala Targowa we Wrocławiu?

Hala Targowa przy ulicy Piastowskiej we Wrocławiu została wzniesiona na przestrzeni lat 1906–1908 jako jedna z czterech planowanych, a dwóch ostatecznie wybudowanych w mieście hal targowych. Jej powstanie było bezpośrednio związane z reformą handlu miejskiego zainicjowaną przez Richarda Plüddemanna, miejskiego radcę budowlanego, architekta, społecznika i publicystę. Reforma ta zakładała likwidację otwartych targowisk na Rynku, placu Solnym i placu Nowy Targ w celu koncentracji handlu żywnością i zapewnienia mu właściwych warunków sanitarno-higienicznych. Rozwijająca się wiedza medyczna i mikrobiologiczna wpływała na rosnącą popularność hal targowych, które były obiektami wyposażonymi w chłodnie, bieżącą wodę oraz kanalizację. W ostatniej dekadzie XIX wieku tego typu hale z powodzeniem funkcjonowały już w Paryżu, Berlinie, a także Warszawie.

Miejsce powstania Hali Targowej we Wrocławiu

W miejscu, w którym wybudowano wrocławską Halę Targową, znajdował się wcześniej czternastowieczny dwór biskupów lubuskich, w 1512 roku przebudowany na miejski arsenał, zwany Piaskowym. Arsenał wyburzono w 1905 roku, pamiątki po nim zachowały się jednak w konstrukcji hali w postaci kuli armatnich na północnej fasadzie, wbudowanego w północno-zachodni narożnik prostokątnego kartusza z datą 1523, a także starych fragmentów murów, które wciąż można odnaleźć w jej piwnicach. W tym samym czasie, co hala przy ulicy Piaskowej, powstała również niemal bliźniacza hala targowa przy ulicy Piłsudskiego, która jednak nie zachowała się do naszych czasów. W miejscu, w którym się znajdowała, funkcjonowało na przełomie XX i XXI wieku targowisko Zielińskiego.

Architektura budynku

Hala Targowa we Wrocławiu zaprojektowana została przez Richarda Plüddemanna, Friedricha Friese i Heinricha Küstera. Jest w pełni podpiwniczona i posiada trzy podłużne nawy oraz znajdującą się w ich połowie antresolę, rozciągającą się wokół zewnętrznych ścian. Nośna konstrukcja hali wykonana została z żelbetowego szkieletu w postaci parabolicznych łuków oraz pełnych i ażurowych belek, a także murowanych ścian zewnętrznych. Elewacja zewnętrzna z trzech stron budynku wykonana została z cegły, od strony południowej jest w dużej części otynkowana. Od ulicy Św. Ducha i ulicy Piaskowej wzdłuż ściany rozciąga się granitowy cokół o wysokości 1 metra. Zewnętrzny narożnik hali od ulicy Piaskowej wyłożony jest wykonanymi z piaskowca płytami. Budynek posiada ponadto stalowe okna oraz dwie wieże i zegar, które nadają mu wygląd średniowiecznej baszty. Zewnętrzna, przynosząca na myśl uproszczony neogotyk szata architektoniczna wrocławskiej Hali Targowej silnie kontrastuje z żelbetowym wnętrzem. Ta pozorna niespójność jest jednak tym, co sprawia, że budynek ten jest wyjątkowy.

Hala Targowa po drugiej wojnie światowej

W czasie drugiej wojny światowej Hala Targowa uległa częściowemu zniszczeniu. W latach 1947-1948 wykonany został prowizoryczny remont, po którym w budynku na nowo rozpoczęto działalność handlową.

Obecny wygląd hala zyskała w roku 1983, po remoncie kapitalnym przeprowadzonym przez Społem PSS Północ.

Delikatne zmiany zostały zaprowadzone w roku 2015, gdy oczyszczona została elewacja budynku, oraz w roku 2019, podczas renowacji tarcz zegarowych. W trakcie wykonywanych prac konserwatorzy zabytków odkryli, że zegary na wieży Hali Targowej to oryginalne eksponaty pamiętające pierwsze lata działalności obiektu, które zostały zmniejszone i zamalowane po wojnie. Po oczyszczeniu tarcze odzyskały dawną świetność i powróciły na wieżę budynku. Na elewacji Hali Targowej na zachodnim i wschodnim szczycie umieszczony jest herb Wrocławia, z kolei przy prawej krawędzi zachodniej strony wieży znajduje się wykonana przez Carla Ulbricha płaskorzeźba przedstawiająca przekupki pod parasolem.

Hala Targowa we Wrocławiu czynna jest od poniedziałku do soboty w godzinach od 8:00 do 18:30. Odwiedzający znajdą w niej stoiska ze świeżymi rybami, mięsem i wędlinami od lokalnych producentów, owoce i warzywa, pieczywo i wyroby cukiernicze, a także kwiaciarnie, lokale gastronomiczne i różnorodne punkty usługowe, takie jak ksero, zegarmistrz, szewc czy też kaletnik.

Foto: Wikiedia Commons